Rzecz o prawach elementarnych
Z samej natury świata można wyodrębnić kilka prawd elementarnych - tj. takich, których nie da się podważyć nie popadając jednocześnie w samo-zaprzeczenie. Nim jednak przejdę do wymienienia i analizy tych prawd chciałbym zaznaczyć, że stosuję tutaj następujące kryterium prawdy: prawdziwe jest to, czego dowodem potwierdzającym jest sama próba przeczenia danemu twierdzeniu. Żeby rozjaśnić nieco zastosowane przeze mnie kryterium prawdy podam teraz przykłady niepodważalnych w sposób logiczny prawd:
- Człowiek jest istotą żywą. Nie sposób zaprzeczyć temu twierdzeniu ponieważ sam akt zaprzeczenia wymaga skorzystania z atrybutów szeroko rozumianego życia - pracy mięśni, wykorzystania aparatu mowy. Innymi słowy mówiąc "Nie jestem istotą żywą" przedstawiamy dowód na fakt własnego życia.
- Człowiek jest istotą rozumną. Nie sposób zaprzeczyć rozumności człowieka ponieważ sam akt zaprzeczenia wymaga użycia własnego umysłu - i tym samym jest dowodem potwierdzającym rozumność istoty ludzkiej. Innymi słowy mówiąc "Człowiek nie jest istotą rozumną" przedstawiamy poprzez sformowanie złożonego zdania dowód na fakt rozumności istoty ludzkiej. Rozumność istoty ludzkiej pięknie ilustruje następujący cytat: "Od najprostszej potrzeby po najwyższą abstrakcję religijną, od koła po drapacz chmur, wszystko, czym jesteśmy i co mamy, pochodzi od jednego atrybutu człowieka - od jego umysłu." (Ayn Rand, Źródło).
- Człowiek jest istotą działającą. Nie sposób zaprzeczyć faktowi działania człowieka - ponieważ sam akt zaprzeczenia jest działaniem. Innymi słowy mówiąc "Człowiek nie działa" podejmujemy określone działanie i tym samym dostarczamy dowód potwierdzający fakt ludzkiego działania.
- Człowiek jest istotą posiadającą prawo własności samego siebie. Nie sposób zaprzeczyć temu faktowi ponieważ sam akt zaprzeczenia wymaga skorzystania w ten czy inny sposób z własnego ciała. Innymi słowy mówiąc "Nie jestem właścicielem samego siebie" (bądź też wpisując to twierdzenie na klawiaturze) korzystamy z naszego ciała (strun głosowych, mięśni etc.) i tym samym potwierdzamy twierdzenie o samoposiadaniu człowieka.
Kolejny ciekawy przykład znalazłem w artykule "Etyka jako kodeks prawa własności w ujęciu Hansa-Hermanna Hoppego" (link poniżej). Przedstawia się on w sposób następujący: "Przypomnijmy, argumentacja a priori oparta jest o podstawowy sąd, który Hoppe formułuje w następujący sposób: „ludzie są zdolni do argumentacji, a przez to znają znaczenie prawdy i jej obowiązywanie”. Sądowi temu nie sposób zaprzeczyć bez jednoczesnego popadania w sprzeczność, gdyż sama próba byłaby przecież przejawem argumentacji oraz przekonania o znajomości prawdy.".
Z wyżej wymienionych twierdzeń można wyciągać złożone wnioski na temat natury otaczającego nas świata. Przykładowo fakt ludzkiego działania stał się źródłem złożonych i wyrafinowanych teorii ekonomicznych głoszonych przez tak zwaną austriacką szkołę ekonomii. Z kolei jeśli połączymy fakt, że człowiek jest istotą żywą oraz fakt, że człowiek jest istotą rozumną otrzymamy następujący wniosek: "Umysł ludzki jest podstawowym narzędziem przetrwania. Człowiek otrzymał życie, ale nie przetrwanie. Otrzymał umysł, lecz nie jego zawartość. Aby pozostać przy życiu musi działać, a zanim będzie mógł działać, musi znać charakter i cel swoich działań.(...) Aby pozostać przy życiu, musi myśleć. Umysł ludzki jest podstawowym narzędziem przetrwania. Człowiek otrzymał życie, ale nie przetrwanie. Otrzymał umysł, lecz nie jego zawartość. Aby pozostać przy życiu musi działać, a zanim będzie mógł działać, musi znać charakter i cel swoich działań.(...) Aby pozostać przy życiu, musi myśleć." (Ayn Rand, Atlas zbuntowany). Natomiast fakt samoposiadania człowieka może służyć jako logiczne źródło proponowanej przez transhumanistów wolności morfologicznej (definiowanej jako "możliwość zmiany formy cielesnej zgodnie z wolą poprzez technologie takie jak chirurgia, inżynieria genetyczna, nanotechnologia, transfer umysłu"). W przypadku wolności morfologicznej łańcuch rozumowania jest następujący - skoro jestem właścicielem samego siebie to mam prawo do modyfikowania własnego ciała zgodnie ze swoją wolą.
Polecane lektury:
Wozinski: Etyka jako kodeks prawa własności w ujęciu Hansa-Hermanna Hoppego,https://mises.pl/blog/2009/11/15/jakub-wozinski-etyka-jako-kodeks-prawa-wlasnosci-w-ujeciu-hansa-hermanna-hoppego/.
- Człowiek jest istotą żywą. Nie sposób zaprzeczyć temu twierdzeniu ponieważ sam akt zaprzeczenia wymaga skorzystania z atrybutów szeroko rozumianego życia - pracy mięśni, wykorzystania aparatu mowy. Innymi słowy mówiąc "Nie jestem istotą żywą" przedstawiamy dowód na fakt własnego życia.
- Człowiek jest istotą rozumną. Nie sposób zaprzeczyć rozumności człowieka ponieważ sam akt zaprzeczenia wymaga użycia własnego umysłu - i tym samym jest dowodem potwierdzającym rozumność istoty ludzkiej. Innymi słowy mówiąc "Człowiek nie jest istotą rozumną" przedstawiamy poprzez sformowanie złożonego zdania dowód na fakt rozumności istoty ludzkiej. Rozumność istoty ludzkiej pięknie ilustruje następujący cytat: "Od najprostszej potrzeby po najwyższą abstrakcję religijną, od koła po drapacz chmur, wszystko, czym jesteśmy i co mamy, pochodzi od jednego atrybutu człowieka - od jego umysłu." (Ayn Rand, Źródło).
- Człowiek jest istotą działającą. Nie sposób zaprzeczyć faktowi działania człowieka - ponieważ sam akt zaprzeczenia jest działaniem. Innymi słowy mówiąc "Człowiek nie działa" podejmujemy określone działanie i tym samym dostarczamy dowód potwierdzający fakt ludzkiego działania.
- Człowiek jest istotą posiadającą prawo własności samego siebie. Nie sposób zaprzeczyć temu faktowi ponieważ sam akt zaprzeczenia wymaga skorzystania w ten czy inny sposób z własnego ciała. Innymi słowy mówiąc "Nie jestem właścicielem samego siebie" (bądź też wpisując to twierdzenie na klawiaturze) korzystamy z naszego ciała (strun głosowych, mięśni etc.) i tym samym potwierdzamy twierdzenie o samoposiadaniu człowieka.
Kolejny ciekawy przykład znalazłem w artykule "Etyka jako kodeks prawa własności w ujęciu Hansa-Hermanna Hoppego" (link poniżej). Przedstawia się on w sposób następujący: "Przypomnijmy, argumentacja a priori oparta jest o podstawowy sąd, który Hoppe formułuje w następujący sposób: „ludzie są zdolni do argumentacji, a przez to znają znaczenie prawdy i jej obowiązywanie”. Sądowi temu nie sposób zaprzeczyć bez jednoczesnego popadania w sprzeczność, gdyż sama próba byłaby przecież przejawem argumentacji oraz przekonania o znajomości prawdy.".
Z wyżej wymienionych twierdzeń można wyciągać złożone wnioski na temat natury otaczającego nas świata. Przykładowo fakt ludzkiego działania stał się źródłem złożonych i wyrafinowanych teorii ekonomicznych głoszonych przez tak zwaną austriacką szkołę ekonomii. Z kolei jeśli połączymy fakt, że człowiek jest istotą żywą oraz fakt, że człowiek jest istotą rozumną otrzymamy następujący wniosek: "Umysł ludzki jest podstawowym narzędziem przetrwania. Człowiek otrzymał życie, ale nie przetrwanie. Otrzymał umysł, lecz nie jego zawartość. Aby pozostać przy życiu musi działać, a zanim będzie mógł działać, musi znać charakter i cel swoich działań.(...) Aby pozostać przy życiu, musi myśleć. Umysł ludzki jest podstawowym narzędziem przetrwania. Człowiek otrzymał życie, ale nie przetrwanie. Otrzymał umysł, lecz nie jego zawartość. Aby pozostać przy życiu musi działać, a zanim będzie mógł działać, musi znać charakter i cel swoich działań.(...) Aby pozostać przy życiu, musi myśleć." (Ayn Rand, Atlas zbuntowany). Natomiast fakt samoposiadania człowieka może służyć jako logiczne źródło proponowanej przez transhumanistów wolności morfologicznej (definiowanej jako "możliwość zmiany formy cielesnej zgodnie z wolą poprzez technologie takie jak chirurgia, inżynieria genetyczna, nanotechnologia, transfer umysłu"). W przypadku wolności morfologicznej łańcuch rozumowania jest następujący - skoro jestem właścicielem samego siebie to mam prawo do modyfikowania własnego ciała zgodnie ze swoją wolą.
Polecane lektury:
Wozinski: Etyka jako kodeks prawa własności w ujęciu Hansa-Hermanna Hoppego,https://mises.pl/blog/2009/11/15/jakub-wozinski-etyka-jako-kodeks-prawa-wlasnosci-w-ujeciu-hansa-hermanna-hoppego/.
Komentarze
Prześlij komentarz